Wat gaat de gemeente daarvoor doen?

Economie

De Uitvoering van het Actieprogramma Economie moet leiden tot een stad met een aantrekkelijk vestigingsklimaat: (nog) meer vitaliteit, een vernieuwende economie en voldoende werkgelegenheid. Dit actieprogramma is begin 2014 ondertekend door GBC, SOG, RHID en VNO-NCW (samenwerkend als 'Gouda Onderneemt!'). De gezamenlijke uitvoering heeft in de afgelopen jaren geleid tot aansprekende resultaten zoals onder andere de titel Beste Binnenstad 2015-2017, uitvoering project Kop van de Kleiweg, opening Stadswinkel, instellen Platform Onderwijs en Arbeidsmarkt, oprichting Centrum voor Innovatief Vakmanschap (CIV) Smart Technoloy, oprichting Techniekpunt Gouda, start afvalproject horeca binnenstad, Kom binnen bij bedrijven, lobby tegen komst Holland Outlet Mall (HOM) Zoetermeer en de lancering van de lokale vacaturewebsite Gouda Werkt. De gemeente en Gouda Onderneemt! werken samen aan een actualisatie van het Actieprogramma Economie om de samenwerking ook in de komende jaren te waarborgen.

Minder leegstand vastgoed bedrijventerreinen en binnenstad

Samen met eigenaren en gebruikers voert de gemeente een offensief om leegstand terug te dringen, van zowel vastgoed op bedrijventerreinen als vastgoed in de binnenstad.

Voor Goudse Poort werken eigenaren, gebruikers, parkmanagement, gemeente en provincie samen in de zogenaamde Versnellingskamer. Het doel is om te komen tot een toekomstbestendige, duurzame ontwikkeling waarbij leegstand wordt teruggedrongen en werkgelegenheid gestimuleerd. Er is voor Goudse Poort een onderzoek gedaan naar verbetering van de Shell-entree en er is een Ontwikkelstrategie Goudse Poort opgesteld. De komende tijd staat in het teken van het sluiten van Gebiedsdeals waarin partijen concrete afspraken met elkaar maken voor (her)ontwikkeling van verschillende delen van Goudse Poort. Op de Harderwijkweg hebben zich na sloop van oude kantoorpanden twee nieuwe horecaondernemingen gevestigd. Onderzocht wordt of Supinfo International University gevestigd kan worden op Goudse Poort.

Voor de leegstand in de binnenstad zet de gemeente vooral in op de pand-voor-pand-benadering. Per pand kijkt de gemeente samen met de eigenaar wat de mogelijkheden zijn, bijvoorbeeld voor aanpassingen of herbestemming. Daarnaast heeft de gemeente een leegstandsverordening aangenomen om in een vroeg stadium het gesprek met vastgoedeigenaren over de invulling van leegstaande panden te kunnen aangaan. Voor de acquisitie van bedrijven voor de binnenstad maakt de gemeente gebruik van het vorig jaar ontwikkelde Gouda-Magazine. Daarnaast is er de zogenaamde ’rode loper’-aanpak voor potentiële vestigers. De gemeente denkt daarbij actief mee met kandidaten over de beste locatie en begeleidt hen ook bij de benodigde procedures en vergunningen die voor vestiging nodig zijn.

Meer bedrijven en instellingen vestigen zich in Gouda

Het blijft belangrijk om ‘warme contacten’ met de reeds gevestigde bedrijven in de stad te onderhouden (accountmanagement) en door acquisitie het vestigingsaanbod in Gouda uit te dragen.

Actieve inzet op acquisitie is gekoppeld aan de aanpak van leegstand en richt zich daarom met name op kantoorgebruikers en detailhandel. De nadruk ligt op ICT-bedrijven en bij Gouda passende winkelketens. Dit gebeurt door communicatie over het vestigingsklimaat in Gouda op basis van het vorig jaar ontwikkelde digitale bidbook (Gouda Aanbod). Ook het online Gouda-Magazine maakt hier deel van uit. In samenwerking met gevestigde bedrijven worden (delen van) de online magazines en het bidbook opnieuw bij een gerichte doelgroep onder de aandacht gebracht.

Stimuleren en faciliteren van innovatie en kennismanagement 

De samenwerking tussen ondernemers uit Gouda en de regio op het terrein van innovatie en kennismanagement gebeurt binnen het zogenaamde Innovatieplatform. Dit richt zich op de sectoren High Tech en ICT. Doordat bedrijven bij elkaar op bezoek gaan, leren ze elkaar beter kennen en komen nieuwe samenwerkingsrelaties tot stand. Voor deze bedrijven is toegang tot voldoende en goed gekwalificeerd personeel essentieel. De gemeentelijke inspanningen voor een betere aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt zijn daarom voornamelijk gefocust op de technische sector. Het streven is om de leden van het Innovatieplatform nog sterker te betrekken bij het Centrum voor Innovatief Vakmanschap (CIV), Smart Technology en het Techniekpunt Gouda. Hiertoe heeft de gemeente de aanstelling van een kennismakelaar gefaciliteerd.

Bij het nadenken over de ontwikkelingen rond het thema Innovatie in de toekomst, komt regionalisering van het thema Innovatie vaak naar voren. De omgeving van Gouda huisvest een keur aan innovatieve midden- en kleinbedrijven. Op welke manier kunnen deze bedrijven worden benaderd zodat samenwerkingsverbanden kunnen ontstaan? Hiervoor is samenwerking nodig met de regiogemeenten en ondernemersverenigingen uit de regio. Gesprekken hierover zullen worden opgestart, ook in het kader van het 'uitvoeringsprogramma economie' van het Bestuurlijk Overleg Economie, Onderwijs en Arbeidsmarkt.

Betere aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt 

De samenwerking tussen onderwijs, gemeente en bedrijven vindt plaats op het Platform Onderwijs en Arbeidsmarkt. Dit platform is ingesteld als resultaat van de werkconferentie in 2015. In oktober 2017 vindt een vervolgconferentie plaats die vooral in het teken staat van stages en voldoende goed opgeleid personeel voor het gevestigde bedrijfsleven.

Het CIV (Centrum voor Innovatief Vakmanschap) Smart Technology is een samenwerkingsverband tussen het ID-college, het Da Vinci-college, bedrijven, koepelorganisaties en overheden (gemeenten Gouda, Zoetermeer, Alphen aan den Rijn en Woerden). In september 2017 is het CIV gestart met een tweede groep studenten. In 2018 zal de focus vooral liggen op de borging van de samenwerking met het bedrijfsleven en het realiseren van satellietlabs. Dit zijn werkplaatsen bij bedrijven waar de jongeren werken aan concrete opdrachten met de nieuwste middelen. Deze worden in samenwerking met het bedrijfsleven opgezet. De gemeente Gouda heeft zich ook aangemeld als satelliet lab voor de opleiding. Daarnaast heeft de gemeente middelen ter beschikking gesteld om een kennismakelaar te kunnen inschakelen die zich in het bijzonder richt op het verbinden van bedrijven aan het CIV.

Het Techniekpunt Gouda zet zich in om kinderen te interesseren voor techniek zodat meer kinderen kiezen voor een technische opleiding. Daarnaast ondersteunt het de basisscholen bij de invoering van het vak Wetenschap en technologie. In 2018 zal het Techniekpunt Gouda zich ook gaan richten op het vervolgonderwijs, om kinderen te stimuleren om de keuze maken voor een technisch profiel.

De activiteit ’Kom binnen bij bedrijven is succesvol en wordt in 2018 voortgezet. Ook hierbij is het doel om werkzoekenden, stagiaires en jongeren die een leerwerkplek zoeken te matchen. De jaarlijkse Bedrijvendag wordt hieraan gekoppeld.

De gemeente werkt samen met Promen en het MBO Rijnland in het project school@work aan een optimale aansluiting tussen praktijkonderwijs en arbeidsmarkt.

Aantrekkelijker vestigingsklimaat

De bovengenoemde activiteiten moeten leiden tot een aantrekkelijk vestigingsklimaat. Daarnaast organiseert de gemeente samen met GO! andere activiteiten, zoals de verkiezing ondernemersprijs Midden-Holland en de organisatie van de jaarlijkse Bedrijvendag (in combinatie met 'Kom binnen bij bedrijven’). Ook trekken gemeente, Gouda Onderneemt! en ICT-bedrijven uit de stad samen op om de komst van Supinfo International University te faciliteren. Vestiging van deze gerenommeerde ICT-universiteit zal een impuls geven aan het vestigingsklimaat in Gouda, niet alleen aan ICT-bedrijven, maar ook aan de binnenstad door de komst van studenten. Een aantrekkelijke binnenstad is essentieel voor een bruisend Gouda. Naar aanleiding van de pilot 'Uitstallingen' wordt een nieuw uitstallingenbeleid geformuleerd. De uitstraling van de Markt blijft een belangrijk aandachtspunt. Ondernemers die in de binnenstad een nieuwe vestiging willen openen worden door de gemeente op een klantvriendelijke manier ontvangen en waar nodig geholpen met het aanvragen van vergunningen. De gemeente wil het proces zoveel mogelijk faciliteren om daadwerkelijke vestiging van nieuwe ondernemers in de binnenstad mogelijk te maken.

Cultuur

Culturele voorzieningen stimuleren een actieve deelname aan kunst en cultuur en bieden de mogelijkheid voor burgers om zich te ontwikkelen. Het zijn belangrijke ontmoetingsplaatsen in de stad die zorgen voor dynamiek en bijdragen aan een positief beeld van Gouda. Een breed aanbod aan culturele activiteiten, in combinatie met een historische binnenstad, draagt bij aan een goed leefklimaat en maakt de stad aantrekkelijk voor bezoekers en nieuwe bewoners.

Cultuurnota

Medio 2017 is het cultuurbeleid voor Gouda geactualiseerd. Met de nota ‘Het cultureel vermogen van Gouda’ zijn vier speerpunten voor 2018-2022 vastgesteld:

  • Gouda zet zich in voor culturele instellingen die een kwalitatief goed, divers, laagdrempelig en samenhangend aanbod voor alle Gouwenaars en bezoekers verzorgen, waar zoveel mogelijk gebruik van wordt gemaakt.
  • De gemeente wil de gesubsidieerde organisaties verder versterken door hen te blijven aanspreken op hun ondernemerschap en dienstverlening naar de stad.
  • De betekenis van cultuur voor het sociale domein moet meer zichtbaar worden. Daarom wordt gestimuleerd dat nieuwe coalities worden aangegaan.
  • De gemeente wil de bijdrage van cultuur aan de lokale economie en binnenstad meer zichtbaar maken en de samenwerking tussen culturele sector, ondernemers, erfgoed, toerisme, inwoners, gemeente en andere betrokken partijen versterken.

De nieuwe speerpunten van het cultuurbeleid zullen leidend zijn bij het maken van nieuwe meerjarige subsidieafspraken met de culturele organisaties. Met een aantal incidentele en structurele maatregelen en een financiële impuls is de culturele basisinfrastructuur weer toekomstbestendig, waarbij er nog steeds een opgave voor de betrokken instellingen blijft staan om te bezien welke maatregelen zij zelf kunnen treffen om de financiële situatie te verbeteren, onder meer ten behoeve van het versterken van de reservepositie.

De kracht en het enthousiasme van de betreffende instellingen, maar ook van niet gesubsidieerde organisaties, creatieve ondernemers en vrijwilligers, zorgen voor een levendige stad. Met dit cultureel vermogen beschikt Gouda over een cultureel kapitaal dat gekoesterd wordt en waar de gemeente ook weer in 2018 iedereen maximaal van wil laten profiteren.

Onderzoek verbreding Chocoladefabriek

De Openbare Bibliotheek Gouda, Filmhuis Gouda, Streekarchief Zuid-Holland, Verzetsmuseum Zuid-Holland, Drukkerswerkplaats Gouda en Kruim hebben in gezamenlijkheid een haalbaarheidsstudie laten uitvoeren naar uitbreiding van de Chocoladefabriek met het Filmhuis en het Verzetsmuseum. De plannen laten kansen zien voor de betrokken partijen en voor Gouda. Tegelijkertijd zijn er ook de nodige risico’s en uitdagingen. In 2018 zal de verkenning worden voortgezet waarbij onder meer een besluit zal worden genomen over verduurzaming van de huisvesting, de (on)mogelijkheden van woningbouw op de 3e etage en de mogelijke uitbreiding van het concept met onder andere het Verzetsmuseum nieuwe stijl.

Cultureel erfgoed, Stadsorganist en Gouda 750 jaar

In 2017 is de functie van stadsorganist opnieuw in het leven geroepen. Wanneer in 2018 de Sint Jan een nieuwe organist zal aanstellen krijgt hij of zij ook de functie van stadsorganist. De stadsorganist verzorgt orgelbespelingen bij officiële gelegenheden. Eén van de eerste activiteiten in het kader van de viering van 750 jaar Gouda is de lancering van het project ‘Goudse Geheimen’. Hiermee kunnen Gouwenaars in de aanloop naar 2022 vertellen wat hun stad zo bijzonder maakt. Een kwartiermaker ontwikkelt in 2018 samen met de stad verdere (publieks)projecten die aandacht besteden aan het verleden, het heden en de toekomst van de stad. Dit ter versterking van het historisch besef en de saamhorigheid en ter stimulering van innovatie en verdere samenwerking in Gouda.

Het op te richten Fonds 1272 zal een belangrijke rol krijgen in de organisatie en financiering van de festiviteiten in het jubileumjaar zelf. De ambities zijn groot. Het budget voor 2022 zal door de gemeente en private partijen – verenigd in Fonds 1272 – nog moeten worden vastgesteld en vrijgemaakt.

Gezonde toekomst voor het Goudse erfgoed

De Erfgoedvisie 2013 richt zich nadrukkelijk op de ontwikkeling van het erfgoed, waarbij leegstand en herbestemmen van monumenten in steeds sterkere mate aandacht vragen. Leegstand is slecht voor het behoud van monumenten en andere historisch waardevolle gebouwen. Ze moeten bruikbaar zijn en een eigentijdse functie hebben in de samenleving. Maar herbestemmen is ook maatwerk. De uitdaging daarin is niet alleen om gebouwen bruikbaar te maken voor de toekomst, maar om tegelijkertijd de cultuurhistorische waarden te behouden. De focus ligt op de herontwikkeling van het gemeentelijke complex aan de Spieringstraat/Groeneweg (Weeshuis/Klaas de Vriesschool-Streekarchief). Ook erfgoed in de vorm van objecten als kerken, fabrieken en scholen in eigendom van particulieren bepalen het historische stadsbeeld. De herbestemming van deze objecten vraagt ook in 2018 bijzondere aandacht en expertise.

Het Goudse erfgoed speelt een belangrijke rol in de stadsmarketing. Veel lokale organisaties vertellen niet alleen op eigen wijze het verhaal van de stad, maar werken ook samen binnen het Historisch Platform Gouda. Zij brengen met uiteenlopende initiatieven het Goudse erfgoed, zowel materieel als immaterieel, onder de aandacht. Daarbij organiseren zij de cursus Goudologie, wat de betrokkenheid van de burger bij de stad vergroot.

De ligging aan twee rivieren en het daarmee verweven watersysteem spelen een centrale en verbindende rol in zowel de lokale als regionale samenhang. Daarom wordt ook in 2018 weer veel aandacht besteed aan regionale samenwerking op de gebieden van erfgoed, natuur en recreatie. Daarbij wordt de betekenis van Gouda als historisch hart in het Groene Hart breed uitgedragen, de historische band met de omliggende gebieden onderstreept en de onderlinge samenhang versterkt. Dit gebeurt onder meer via de erfgoedtafel van de ’Oude Hollandse Waterlinie’ en het project ’Waterrecreatie en Erfgoed Hollandsche IJssel’.

Stadsmarketing, toerisme en evenementen

Stadsmarketing is gericht op het bevorderen van de economische vitaliteit van Gouda door de binnenstad levendiger en aantrekkelijker te maken voor bedrijven, bewoners en bezoekers. Hier heeft heel Gouda baat bij. Om die reden zijn extra middelen vrijgemaakt voor stadsmarketing, toerisme en evenementen. De inkomsten uit toeristenbelasting komen direct ten goede aan activiteiten op het gebied van stadsmarketing, toerisme en evenementen.

In 2007 werd de eerste visie op stadsmarketing in Gouda vastgesteld. Met het oog op Gouda 750 jaar moet de gemeente zich beraden over de invulling van stadsmarketing in de komende jaren. Daarbij is van belang dat de viering van het 750-jarig jubileum van Gouda in 2022 de komende jaren de focus zal zijn van stadsmarketing. Er worden diverse activiteiten ontwikkeld zodat in de aanloop naar 2022 Gouda met zijn inwoners, ondernemers, organisaties en verenigingen gezamenlijk gaat werken aan een memorabel jubileumfeest. Een jubileum waarbij zowel de rijke historie als het huidige en toekomstige Gouda aandacht krijgen. Een van de eerste activiteiten is het ophalen van 'Goudse Geheimen’. Dat zijn verhalen van Gouwenaars die vertellen wat Gouda zo bijzonder en uniek maakt. Tijdens de Goudse Kaasfeesten op 31 augustus 2017 zijn de eerste Goudse Geheimen onthuld. De mooiste verhalen worden gebundeld op een online platform, zodat ze toegankelijk worden voor iedereen: www.goudsegeheimen.nl.

Meer bezoekers die meer besteden

De toeristische promotie is gericht op de groei van binnen- en buitenlandse bezoekers aan Gouda. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met toeristische partners en ondernemers. Het vergroten van het bezoekersaantal draagt bij aan een aantrekkelijke, levendige en economisch sterke binnenstad.

Vanaf de nulmeting in 2012 is het aantal bezoekers aan Gouda met ruim 13% gegroeid. Deze groei is waarneembaar op alle fronten. De Sint-Janskerk heeft bijvoorbeeld zo’n 10.000 bezoekers meer mogen ontvangen dan in 2012. De molens kennen zelfs een verdubbeling van het aantal bezoekers. Er lijkt zich een trend in te zetten dat er meer bezoekers komen met een cultuur(historisch) bezoekmotief. Denk hierbij aan een stadswandeling, bezoek aan de Sint-Janskerk of een museum, gecombineerd met een bezoek aan de horeca. De geografische doelgroepen blijven Duitsland, België en Groot-Brittannië. Om het streven van 1 miljoen bezoekers naar Gouda te kunnen behalen is marktvergroting nodig. Denk hierbij aan een extra grote publiekstrekker/toeristische topattractie die rond de 100.000 bezoekers per jaar kan trekken en aan een extra hotel met 150 kamers. Ook zal verder geïnvesteerd moeten worden in toeristische promotie. Het is een vechtmarkt waarin investeringen nodig blijven om deze positie te behouden en waar mogelijk te versterken.

Kaas

Kaas is hét icoon van Gouda, maar is maar beperkt te vinden en beleven in de stad. Daarom wordt sinds 2016 wordt gewerkt aan de plannen voor een Cheese Experience in Gouda, de plek waar Gouda Kaas ‘thuiskomt’. Gouda Kaas wordt natuurlijk over de hele wereld geproduceerd, maar komt hier vandaan. Cheese Experience zal een thematische attractie worden waar verhalen over Gouda Kaas een plek krijgen. Onderdelen van de attractie zijn onder andere een grote kaas waarin bezoekers alles te zien krijgen over de Gouda Kaas, een interactieve ode aan de koe, verhalen hoe Gouda Kaas de wereld veroverde, echte opleg van kaas en een kaasproeverij onder leiding van een kaassommelier.

De Cheese Experience kan een grote bijdrage leveren aan het bereiken van de ambitie om 1 miljoen bezoekers in Gouda te ontvangen. Daarnaast kan het ook een vliegwieleffect hebben op de directe omgeving met als resultaat vermindering van leegstand en daarmee een economische impuls bieden voor de binnenstad. In juni 2017 zijn de plannen gepresenteerd aan het college. De businesscase wordt vanaf 2017 verder uitgewerkt en de provincie Zuid-Holland beraadt zich hoe het initiatief verder te ondersteunen. Het college heeft de intentie om mee te werken aan het mogelijk maken van de Cheese Experience. Op dit moment wordt uitgezocht hoe de gemeente het initiatief mede mogelijk kan maken.

Groene Hart

Gouda is een goede uitvalsbasis voor activiteiten in het Groene Hart. Samen met andere gemeenten in het Groene Hart vinden promotionele activiteiten plaats. Er wordt gewerkt aan gezamenlijke promotie op het gebied van kaas, samen met het Nederlands Bureau voor Toerisme. Dit gebied zal als Cheese Valley gepositioneerd worden. Hierbij krijgt Gouda ook steun van de provincie Zuid-Holland. Ook binnen Regio Midden-Holland hebben recreatie en toerisme een plek gekregen.

Evenementen

Evenementen blijven eveneens een belangrijk middel om Gouda te profileren als bruisende stad. De gemeente subsidieert Sterevenementen als de Goudse Kaasmarkten, Gouda bij Kaarslicht, Gouda Keramiekstad, de Houtmansplantsoenconcerten en de Goudse Hofstedendagen. Daarnaast heeft in 2017 voor het eerst het slotfeest Goudse kaasmarkten plaatsgevonden en is voor de zesde keer op rij Zotte Zaterdag georganiseerd. Deze feesten sluiten mooi aan op de thema’s Kaas en Cultuurhistorie van Stadsmarketing. De Goudse IJsbaan komt dit jaar rondom het Stadhuis op de Markt te liggen en zorgt daarmee voor verlenging van de feeërieke sfeer van Kaarsjesavond. Voor het jaar 2018 is Gouda uitgeroepen tot Roze Stad. De organisatie zal de uitwerking van dit thema oppakken in samenspraak met Stadsmarketing en Communicatie.

Indicatoren

Voor het monitoren van de doelstellingen van dit programma worden de volgende indicatoren gebruikt:

Omschrijving indicator

Streefwaarde (indien van toepassing)

Evt. (toelichting op) actuele cijfers

Aantal banen

Stijgende trend vanaf 2016

De afgelopen jaren is het aantal banen in Gouda stabiel gebleven (33.500).

Aantal bedrijfsvestigingen

Aantrekken minimaal 1 groter bedrijf per jaar

In de afgelopen periode heeft er zich geen groter bedrijf in Gouda gevestigd, wel is het aantal bedrijven in totaliteit gestegen naar 4.800.

Leegstand kantoren

Dalende trend vanaf 2016

De leegstand op Goudse Poort laat een dalende lijn zien (momenteel 38% van het aantal m2 vloeroppervlak).

Leegstand winkels

Dalende trend vanaf 2016

Het aantal leegstaande winkels is gedaald naar 108, het aantal meters leegstaand winkelvloeroppervlak is wel toegenomen naar ruim 25.000m2.

Aantal bezoekers

1 miljoen bezoekers vanaf 2017

Het aantal bezoekers is de afgelopen jaren met circa 3% per jaar gestegen tot bijna 800.000.

Bestedingen bezoekers

Stijgende trend vanaf 2010

Per bezoeker wordt ruim € 33,- besteed, een toename van € 2,- ten opzichte van 2012.

Bezoekers gesubsidieerde instellingen

Stijgende trend vanaf 2010

De afgelopen jaren is het aantal bezoekers gesubsidieerde instellingen met ruim de helft toegenomen, voornamelijk door stijgende bezoekersaantallen van de Cinema Gouda.